Mαϊντανός

Ενδημικό φυτό της λεκάνης της Μεσογείου. Χρησιμοποιήθηκε πρώτα για τις ιαματικές του ιδιότητες προτού χρησιμοποιηθεί ως τρόφιμο. Η θρεπτική του αξία είναι μάλλον υποτιμημένη, διότι η χρήση του εντοπίζεται κυρίως στη διακόσμηση των πιάτων. Πέρα από τα φύλλα του, καταναλώνονται και οι ρίζες του.

Τι προσφέρει στον οργανισμό μου;

Αποτελεί εξαιρετική πηγή των βιταμινών Κ, C, Α και φυλλικού οξέος, αλλά και καλή πηγή πολλών άλλων θρεπτικών συστατικών. Περιέχει, επίσης, υψηλές ποσότητες των καροτενοειδών β-καροτένιο, λουτεΐνης και ζεαξανθίνης.

Τι μέρος της Συνιστώμενης Ημερήσιας Ποσότητας καλύπτει η κατανάλωσή του;

Περίπου το 1/3 φλ. φρέσκου μαϊντανού παρέχουν την πενταπλάσια ποσότητα από την αναγκαία βιταμίνης Κ, καλύπτουν περίπου 50% των ημερήσιων αναγκών σε βιταμίνη C , το 16% σε βιταμίνη Α και το 13% σε φυλλικό οξύ. Επίσης, ο μαϊντανός, πέρα από την υψηλή ποσότητα καροτενοειδών, περιέχει πολύ υψηλές ποσότητες ενός φλαβονοειδούς, της απιγενίνης, και μαζί με το σέλινο και το μαρούλι αποτελούν τις κύριες πηγές απιγενίνης στη δίαιτα.

Πώς βοηθά ο μαϊντανός στη βελτίωση της υγείας μου;

Ο μαϊντανός, μαζί με άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, ανήκουν στα τρόφιμα με την υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ. Παρόλο που η βιταμίνη Κ είναι απαραίτητη για την πήξη του αίματος, διαταραχές στη διαδικασία αυτή είναι πολύ σπάνιες εξαιτίας ελλείψεων στη διατροφή. Τα τελευταία χρόνια, όμως, μελετάται η σχέση της βιταμίνης Κ με την οστεοπόρωση. Φαίνεται ότι η βιταμίνη Κ παίζει σημαντικό ρόλο στην προαγωγή της υγείας των οστών, είτε μέσω της οστεοκαλσίνης είτε μέσω άλλων μηχανισμών (μελέτες δημοσιευμένες στα επιστημονικά περιοδικά Journal of Nutrition και Biochemical and Biophysical Research Communications το 1996). Για αυτό, ειδικά άτομα με αυξημένο κίνδυνο για οστεοπόρωση, όπως οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και οι ηλικιωμένοι, θα πρέπει να έχουν επαρκή πρόσληψη βιταμίνης Κ.

Άλλες ευεργετικές επιδράσεις του μαϊντανού αποδίδονται κυρίως σε δύο είδη συστατικών που περιέχει: τα αιθέρια έλαια και τα φλαβονοειδή. Τα συστατικά των αιθέριων ελαίων, και κυρίως η μυριστισίνη, έχει φανεί σε μελέτες με ζώα ότι εμποδίζει το σχηματισμό όγκων, και ειδικά αυτών στους πνεύμονες. Ο μαϊντανός, εξαιτίας των αιθέριων ελαίων του, θεωρείται χημειοπροστατευτικό τρόφιμο, και ειδικότερα ότι εξουδετερώνει συγκεκριμένα είδη καρκινογόνων, όπως τα βενζοπυρένια που βρίσκονται στον καπνό του τσιγάρου και κατά το ψήσιμο στα κάρβουνα.

Τα φλαβονοειδή, ειδικά η λουτεολίνη, εμφανίζουν αντιοξειδωτική δράση, εξουδετερώνουν δηλαδή τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, μόρια που προσκολλώνται σε διάφορα μόρια του σώματος και προκαλούν αλλοιώσεις ή καταστροφές, οι οποίες έχουν συσχετισθεί με την εμφάνιση και εξέλιξη διαφόρων νοσημάτων, όπως τα καρδιαγγειακά, ο διαβήτης και διάφοροι τύποι καρκίνου.

Ο μαϊντανός, πέρα από τα φλαβονοειδή, παρουσιάζει αντιοξειδωτική δράση και μέσω της βιταμίνης C και του β-καροτενίου που περιέχει. Για αυτό και η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη C και β-καροτένιο έχει συσχετισθεί με μειωμένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά και άλλα νοσήματα. Οι βιταμίνες αυτές έχουν κι άλλες ευεργετικές επιδράσεις, μέσω άλλων ιδιοτήτων τους. Λειτουργούν, για παράδειγμα, ως ανιφλεγμονώδεις παράγοντες, προσφέροντας ίσως προστασία σε καταστάσεις, όπως η οστεοαρθίτιδα ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα, και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ειδικά για τη βιταμίνη C , μία έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Annals of the Rheumatic Diseases το 2004, και παρακολούθησε περισσότερα από 20000 άτομα, βρήκε ότι τα άτομα με τη χαμηλότερη κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη C παρουσίαζαν τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ενός είδους αρθρίτιδας σε σχέση με τα άτομα με την υψηλότερη κατανάλωση.



Ο μαϊντανός περιέχει και σημαντική ποσότητα φυλλικού οξέος. Η βιταμίνη αυτή διαδραματίζει διάφορους ρόλους στον οργανισμό. Τα τελευταία χρόνια έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον σε σχέση με τις καρδιοπροστατευτικές της ιδιότητες. Το φυλλικό οξύ είναι απαραίτητο για τη μετατροπή της ομοκυστεΐνης σε μόρια που είναι αβλαβή για τα αγγεία. Χαμηλά επίπεδα φυλλικού οξέος οδηγούν σε συσσώρευση ομοκυστεΐνης, η οποία προκαλεί άμεσα βλάβες στα αγγεία και αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο ( Journal of Thrombosis and Haemostasis 2005). Το φυλλικό οξύ είναι, επίσης, απαραίτητο για την ομαλή διαίρεση των κυττάρων, οπότε φαίνεται σημαντικό στην προστασία από καρκίνο σε περιοχές του σώματος με υψηλό ρυθμό διαίρεσης κυττάρων, όπως είναι το κόλον και ο τράχηλος της μήτρας.

Παραδοσιακά, ο μαϊντανός έχει χρησιμοποιηθεί για τις αντισηπτικές του ιδιότητες, ενώ ο νωπός χυμός του συστήνεται σε πυρετό, βήχα, γρίπη, ναυτία από «στομαχικό ίλιγγο», αλλά και την κακοσμία της αναπνοής.

Υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέχω όταν καταναλώνω μαϊντανό;

Ο μαϊντανός περιέχει οξαλικά οξέα, ουσίες που βρίσκονται φυσιολογικά σε φυτικούς και ζωικούς οργανισμούς. Όταν τα οξαλικά οξέα συγκεντρωθούν σε μεγάλες ποσότητες στα υγρά του οργανισμού, κρυσταλλοποιούνται και προκαλούν διαταραχές στην υγεία. Για αυτό, άτομα με προβλήματα στους νεφρούς ή τη χοληδόχο κύστη ίσως θέλουν να αποφύγουν την κατανάλωση μαϊντανού, όπως και άτομα που θέλουν να αυξήσουν την πρόσληψη ασβεστίου, επειδή τα οξαλικά μειώνουν την απορρόφησή του.

Προσθέτοντας ελαιόλαδο στη σαλάτα ή κατά το μαγείρεμα, αυξάνεται η απορρόφηση της βιταμίνης Κ από το μαϊντανό.

Υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι κατανάλωσης του μαϊντανού;

Βάλτε ένα ματσάκι μαϊντανό σε ένα μπουκάλι με ελαιόλαδο και χρησιμοποιείστε για τα ψητά ψάρια. Μασώντας ένα φυλλαράκι μαϊντανού μετά το γεύμα δίνει στην αναπνοή σας ένα λεπτό άρωμα και μια αίσθηση φρεσκάδας, ικανά να εξαλείψουν και τη μυρωδιά του σκόρδου και του κρεμμυδιού στην αναπνοή.

www.barbastathis.com